Begraafplaatsen zijn geliefde plekken voor rustzoekers, dromers, mijmeraars. Ze trekken mensen aan die gedijen in de buurt van de vergankelijkheid. Pauline de Bok is een van hen. Een jaar lang bezocht ze begraafplaatsen kriskras door Nederland, ze liep langs duizenden zerken, las de grafschriften en sprak met bezoekers, beheerders en grafdelvers.
Begraafplaatsen onthullen flarden van familiegeschiedenissen en levenslopen. Ze laten zich bovendien lezen als kroniek van een stad of streek. Zo begraven de katholieken van Geffen hun doden ‘in de rij’ met een standaardgraf. De notabelen van Utrecht stellen zich met praalgraven tegen hun sterfelijkheid teweer. In Zwolle mogen de doden in alle rust tot de natuur terugkeren. Op de Zeeuwse dodenakkers waart de watersnoodramp van 1953 rond en in Finsterwolde de klassenstrijd.
De regionale en religieuze verschillen vervagen geleidelijk, ontdekte De Bok, begraafplaatsen gaan steeds meer op elkaar lijken. Vreemd genoeg komt dat juist door de individualisering van het verdriet. Nabestaanden willen steeds persoonlijker uiting geven aan hun verlies en dus verschijnen overal eendere kunstwerken, dichtregels, veldstenen, lantaarntjes en kindertekeningen.
Pauline de Bok is journalist. Haar serie over begraafplaatsen in Nederland verscheen van september 1999 tot mei 2000 in de Volkskrant. Eerder verschenen bij Meulenhoff van haar hand Steden zonder geheugen. In het voetspoor van Isaak Babel(1996) en Doodsberichten (1999).
• Onthullende en onthutsende reportageroman. – De Morgen over Steden zonder geheugen • Rauw, niets verbloemend en minutieus. – Intermediairover Doodsberichten
• Aangrijpend echt. […] De Bok is op geen enkel moment sentimenteel of belerend. Libelle over Doodsberichten
Pauline de Bok is journalist. Haar serie over begraafplaatsen in Nederland verscheen van september 1999 tot mei 2000 in de Volkskrant . Eerder verschenen bij Meulenhoff van haar hand Steden zonder geheugen. In het voetspoor van Isaak Babel (1996) en Doodsberichten (1999).
• Onthullende en onthutsende reportageroman. – De Morgen over Steden zonder geheugen
• Rauw, niets verbloemend en minutieus. – Intermediair over Doodsberichten
• Aangrijpend echt. […] De Bok is op geen enkel moment sentimenteel of belerend. Libelle over Doodsberichten
Meulenhoff Amsterdam
www.meulenhoff.nl
isbn 90 290 7263 6